Geheimschrift
Geheime berichten worden gebruikt bij oorlog, om verboden liefdesboodschappen over te brengen, et cetera.
Hoe complex de codering moet zijn, staat in relatie tot de tegenstander. Waar ongeletterdheid hoogtij viert, zal een gewone tekst er al als code uitzien. Tijdens de bloeiperiode van de Islamische wereld zien we dat, met de toename van de geletterdheid, ook de technieken om te coderen en om de codes te breken een hogere vlucht nemen.
Dit Romeins slot heeft wel een sleutel, maar geen sleutelgat. Om dat gat te vinden, moet je eerst een geheim, mechanisch raadsel oplossen ...
Met haar grootte van slechts 4 cm is dit kleine hangslot een indrukwekkende getuige van oud Romeins vakmanschap. Er zijn ongeveer 160 exemplaren van dit type slot gekend en de maskerdeksels zijn steeds verschillend.
Slaag je erin om al de replica's van Romeinse sloten te openen?
Laat je verrassen door een bibliotheek vol met geheimschrift-technieken uit de antieke wereld.
We onderzoeken hoe we de antieke codes kunnen kraken, en we volgen de zoektocht naar betere codeertechnieken. Je kan zelf geheimcodes uitproberen of een gecodeerd bericht proberen te kraken.
De moderne codeertechnieken in dit schema werden ook in de oudheid toegepast.
De geplande invasie van Xerxes in Griekenland werd verraden door een spion, die zijn bericht verborg onder de was van een wastablet. Julius Caesar en Augustus vervingen de letters van de boodschap door andere letters, ze verschoven daartoe de letters over een vaste afstand in het alfabet.
Aeneas Tacticus beschrijft de volgende techniek om een bericht te versleutelen: elk gaatje in deze schijven vertegenwoordigt een letter van het alfabet. De schijf rechtsboven toont welke letters overeenkomen met welk gat. Alleen de zender en ontvanger hebben zo'n schijf en weten dus welke letter bij welk gat hoort.
Op een andere schijf staan geen markeringen, enkel de gaten zijn aanwezig (de schijf onderaan). Door de gaten wordt een draad gestoken in de volgorde van de letters van het te coderen bericht. Eenmaal het volledige bericht is gecodeerd, kan de schijf zonder markeringen naar de ontvanger verstuurd worden.
Maar ... cryptografisch wordt hier een ernstige fout gemaakt. Zie je de welke?
Dit is een tetradrachme, een Griekse zilvermunt uit de 5de eeuw BC. Ze toont aan de ene zijde het hoofd van de godin Athena en aan de andere zijde een uil.
Weet je waarvoor de bolletjes omheen de omtrek van deze munt dienen?