Meetkunde


Een andere categorie van het Quadrivium was de meetkunde. Geometrische figuren, meetstandaarden, wiskundige constructies, ... In onderstaande vind je een kleine greep van het aangebodene.


Deze Romeinse plooilat representeert, eenmaal uitgeplooid, de lengte van 1 pes (pes monetalis).

 

De gegraveerde puntjes geven ofwel de digitus (1/16 van de pes) of de uncia (1/12 van de pes) weer.

 

Als je het museum van Tongeren bezoekt, zoek dan zeker het archeologisch origineel van dit meetinstrument tussen de grafgiften.


De vijf Platonische modellen, de piramide, kubus, octaëder, dodecaëder en
icosaëder, hebben unieke geometrische eigenschappen. Ze werden in verband gebracht met de elementen vuur, aarde, wind, de ether en lucht.

 

Van de vijf Platonische modellen zijn de dertien Archimedische modellen afgeleid.


De Grieken dachten dat de wereld was opgebouwd uit kleinste bouwstenen met de vormen van de Platonische lichamen.

 

Wat zou hen daartoe geïnspireerd kunnen hebben? In onze zoektocht reizen we naar de mijnen van Laurium en ontdekken we de schoonheid van kristallen.


De kegel van Apollonius met als kegelsneden de cirkel, ellips, parabool en hyperbool.

 

De cirkel werd als een van de 'ideale figuren' gezien, zelfs zozeer dat Plato de cirkel als beeldspraak gebruikte voor de ideale maatschappij.

 

Het Colosseum in Rome lijkt een ellipsvorm te hebben, de antieke ingenieurs hadden echter een goede reden om voor een andere meetkundige figuur te kiezen.


Deze verzilverde reproductie van een van de Vicarello-bekers, toont de steden die op de reisweg liggen van Gades in het zuiden van Spanje, langsheen de oostkust van Spanje, verder door Zuid-Frankrijk en dan over de Alpen om te eindigen in Rome. Naast elke stadsnaam staat de afstand ten opzichte van de voorgaande stad vermeld. Als afstandseenheid wordt de 'mille passus' gebruikt (de Romeinse mijl).

 

Vind je Valencia en Narbonne terug op de foto?

 

Onderaan de beker staat de totale afstand tussen Gades en Rome vermeld: 1840 'mille passus'. Je zou verwachten dat als Romeins getal MDCCCXXXX gegraveerd staat, maar dat is niet het geval ...