Water
Waterkracht werd op industriële basis aangewend om graan te malen, olijfolie te persen, marmer te zagen, ...
Oude en nieuwe techniek zijn soms moeilijk van elkaar te onderscheiden. Op de bodem van het Nemimeer werd in de wrakken van de luxeschepen van Caligula een kogelkraan gevonden. Omwille van het ontwerp en de afwerking werd aanvankelijk gedacht dat het om een moderne vondst ging.
Uit manuscripten zijn ons verschillende schema's van pompsystemen overgeleverd.
Deze technische tekening op papyrus uit een manuscript van Heron van Alexandrië toont ons een zuigerpomp met schuifkleppen. Deze vervingen de terugslagkleppen die in de oudere manuscripten staan, een aanwijzing dat het ontwerp van het pompsysteem in de loop van de eeuwen steeds verder geoptimaliseerd werd.
Op een groot plan van Rome (2 op 1,5 meter) volgen we de belangrijkste waterwegen: de Tiber, de aquaducten en de cloaca's (de hoofdriolen).
Frontinus (1ste eeuw AD) beschrijft de aquaducten van Rome in de 'De aquaeductu urbis Romae'. De watervoorziening was cruciaal voor de stad der steden en naarmate de stad groeide, steeg ook het aantal aquaducten dat water naar de stad voerde.
De beker van Pythagoras, ook wel de 'Greedy Cup' genoemd, straft de gulzige drinker door een ingenieus sifonsysteem te verwerken in de beker.
Als een aquaduct een vallei kruiste, werd meestal een aquaductbrug gebouwd. Soms gebruikten de Romeinse ingenieurs een siphonsysteem, maar die techniek probeerden ze zoveel mogelijk te vermijden. Zie je in waarom?
Dit schema toont de negen aquaducten die water naar Rome voerden, zoals beschreven door Frontinus. Later zullen daar nog drie aquaducten bijkomen.
De 'Aqua Appia' was het oudste aquaduct naar Rome met als bouwjaar 312 BC.
Om de aquaducten aan hun oorsprong te voeden dienden ofwel de rivier de 'Aniene' (flumen Anio), meren of bronnen in bergen of heuvels.
Philon van Byzantium (3de eeuw BC) beschrijft in een manuscript de gimbal of de cardanische ophanging. De gimbal bestaat uit een reeks van concentrische metalen ringen. In de binnenste ring wordt een inktpot geplaatst.
In welke richting de ondergrond (de zwarte houten blok of het steunvlak) ook gedraaid wordt, de inktpot zal loodrecht blijven hangen ten opzichte van het centrum van de aarde, en de inkt zal niet gemorst worden.